Πρόλογος
Σαν ηχώ ακούω το σούρσιμο της αυλαίας από το απώτερο παρελθόν . Γυρίζω
μπρος πίσω τις πρόχειρες σημειώσεις μου και προσπαθώ να
καταπιαστώ με σταχυολόγηση
στιγμών , δρώμενων σχετικών με
την επίδραση του θεάτρου στην κοινότητα .
Μία ομάδα μαθητών ΟΑΕΔ, μία ομάδα Ρομά , κοινότητες απομακρυσμένων
χωριών ,μία ομάδα ηλικιωμένων μελών ΚΑΠΗ , μία ομάδα ανθρώπων
με ειδικές ικανότητες ,είναι η κάθε μια ξεχωριστά και μία κοινότητα . Είναι κοινότητες που << όλα τα είχαν , το θέατρο τους έλειπε
.. >> όπως θα έλεγαν – η είπαν και
ακόμη λένε κάποιοι δύσπιστοι .
Στις
επόμενες σελίδες ξεδιπλώνεται ένα
οδοιπορικό σε ατραπούς του κοινωνικού
θεάτρου . Σκέψεις και δρώμενα φιλτραρισμένα από την χοάνη συνεργασιών
με πληθυσμιακές ομάδες ανθρώπων
που διψούν για έκφραση και επικοινωνία ..
Εκτός βέβαια από την καταγραφή των παραδειγμάτων , ο αναγνώστης /τρια , απολαμβάνει και γεύεται το πώς επιδρά η θεατρική διαδρομή στην κοινότητα , όχι μόνο στους ανθρώπους που
συμμετέχουν αλλά και σε αυτούς που
παρακολουθούν το αποτέλεσμα της …
Συγχαίρω και ευχαριστώ τους συνεπιβάτες/τισσες για το όμορφο ταξίδι μας στην
αχαρτογράφητη περιοχή που λέγεται … θέατρο στην κοινότητα .. !!!
Καλή ανάγνωση…!
Κ.Σ.
……. ΡΟΜΑ ΑΓ. ΤΡΙΑΔΑ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ ΄Ανοιξη 1996
ΜΑΤΙ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
..... Χνάρια στα Λακώματα ..!!!
Το προαύλιο του
Σχολείου........
...Σχεδόν στην άκρη
του χωριού , απέναντι στις
φιλόξενες βρύσες – δροσερή
μελωδία- ένα λιθόκτιστο
συγκρότημα κτηρίων εμφανώς
καταβεβλημένο μέσα κι
έξω από το
πέρασμα του χρόνου
στέκει χρόνια τώρα
το Σχολείο του Ματιου.
Ακόμη και
τώρα γουργουρίζουν οι
ήχοι στ αυτιά
μου το σούρσιμο
των ποδιών στο
ψιλό χαλίκι του
αυλειου χώρου , το
κελάιδισμα των πουλιών
, το ένρινο
φάλτσο του νερού , το
αγκομαχητό του τρακτέρ
που έδινε την
μάχη του στην
ανηφόρα , η επιστροφή του
ηλίου το γέρμα
η δύση σινιάλο
για την ξυλόπορτα
της στάνης το
καταλάγιασμα του μόχθου
της ημέρας , και ύστερα
η συνάντηση μας
στο προαύλιο του
Σχολείου . Είμαστε όλοι
εδώ;;;; Ποιός λείπει;; Ας περιμένουμε
... Σε λίγο το
ταξίδι μας ξεκινάει...
Ας δοκιμάσουμε να
γνωρίσουμε τον χώρο
μας... ας δοκιμάσουμε να
γνωριστούμε θεατρικά... το ένα
θεατρικό παιχνίδι διαδέχεται
το άλλο ..Στο
προαύλιο του σχολείου
ομαδικό βάπτισμα στην
θεατρική πράξη... το ζέσταμα
, παιχνίδια με τα
ονόματα μας , περπατήματα με ποικίλες διαθέσεις.. στιγμιότυπα καθημερινά
γνώριμα δίνουν αφορμή
για αυτοσχεδιασμούς ... η
εμπιστοσύνη , η
επαφή , η επικοινωνία
μας, ο κύκλος συνδημιουργίας
, πλάι
στην ημιθανή τραμπάλα
και το μονόζυγο
συνειρμοί γυμναστηρίου θυμικού
γυμναστήριο σώματος ! Αέρας δημιουργίας
αναμειγνύετε με τον
αέρα που κατέβαινε
και σφύριζε από
τα γύρω βουνά και
αυτό το μίγμα
από κοινού μεταλλασσόταν
σε ανάσα πνοή
μελωδία φλογέρας ! Ο Μπάρμπα
Πέτρος ( Πέτρος Μπαρμπόπουλος
) που
εκτός από την
εμπειρία της ορεβύσιας
ζωής την νηφαλιότητα
, εκτός από
τις έννοιες της
σκληρής καθημερινότητας , κουβαλά
μέσα του τις
καλλιτεχνικές ανησυχίες του .. Το
εγκαταλελειμμένο Δημοτικό
Σχολείο ζωντάνευε από τις φωνές
των δοκιμών μας κάθε που έπεφτε ο
ήλιος και ξεκινάγαμε την θεατρική
μας απόδραση . ¨Όλη αυτή η κινητικότητα
, η προετοιμασία ,προκάλεσε μια ευχάριστη
αναστάτωση στο χωριό .Οι γέροντες περίμεναν με αγωνία
και ρωτούσαν τι ακριβώς θα γίνει
.Στη πλατεία του χωριού ,στα καφενεία ,
το πρώτο θέμα συζήτησης ήταν αυτό . Ήταν ευκαιρία να θυμηθούν οι ηλικιωμένοι την ζωή τους εκεί .
Συνέβη επίσης και το εξής …. Επειδή οι παλαιοί
φοβόντουσαν τους αέρηδες στα Λακκώματα , υπήρχε άνθρωπος που πήγαινε
με το αυτοκίνητό του στον τόπο ,
ώρα 10 το βράδυ , για να τσεκάρει τους
αέρηδες , αν φυσάει η όχι !.Τον
πέτυχα κάνα δύο
φορές όταν επέστρεφε
πανευτυχής και μου φώναζε << Εντάξει !Δεν φυσάει….δεν φυσάει
…> Λες και αυτό θα ήταν σοβαρό πρόβλημα . Ήταν όμως , τόση η αγωνία του για την παράσταση !!!
Παρ όλες τις
αντίξοες , απρόσμενες καιρικές
συνθήκες όλα πήγαν καλά !!! Συγκινητική στιγμή η προσέλευση
του κόσμου με τα πόδια όπου τους περίμενε το φυσικό σκηνικό , η
στρούγκα!!! Οι γεννήτριες ακροβολισμένες με τα μικροπροβλήματα τους τα παιδιά
του χωριού , οι ηθοποιοί μας , στην θέση τους να δώσουν πνοή κι ανάσα στο δρώμενο . Ο ντελάλης , το τσοπανόπουλο, ο δραγάτης τα
παιδιά του χορού , η μικρή παιδούλα που γράφει γράμμα στη θεία της στο
εξωτερικό , ο γαιδαράκος μας ---- υπό την επίβλεψη του Δημήτρη Βασιλείου
--- που θα μεταφέρει την τάπατης λίμνης και ο δικός μας Γιάννης , το παιδί της
πλατείας , το παιδί για όλες τις δουλειές .
Και το τσοπανόπουλο έκπληξη !
Και όλα αυτά
αναδεικνύουν την κοινωνική αποστολή του
ερασιτεχνικού θεάτρου . Αν με
ρωτήσετε για τον σκοπό της θεατρικής μας παρέμβασης δεν ήταν άλλος από το να ξυπνήσουν οι μνήμες
και να επικοινωνήσουν μ ένα διαφορετικό κώδικα ---
μέσω του θεάτρου -- με την ευρύτερη περιοχή . Κυρίως ν
ακουστεί η φωνή τους . Να δοθεί η ευκαιρία στους νέους ανθρώπους να δραστηριοποιηθούν και να γνωρίσουν τον τόπο τους
και την παράδοση τους καλύτερα .Έπειτα
συσφίχτηκαν οι σχέσεις τους και μέσα από την δημιουργικότητα τους
ανακάλυψαν δυνατότητες τους … << Βγήκαν >> από την
νάρκη σ ένα πρωτόγνωρο γιαυτούς πολιτιστικό
πεδίο δράσης ! Αποκτούν αυτοπεποίθηση .
Για πρώτη φορά στα Λακώματα
ζωντανεύουν μνήμες και
καθιερώνεται πια το νέο για τον τόπο τοπίο δράσης , το πολιτιστικό .
Εκτός από τους γευστικούς
καρπούς της παράστασης υπάρχει το πριν
και το μετά από αυτήν .. Αν
αυτό ισχύει γενικά στο θέατρο , όταν μιλάμε για θέατρο
στην κοινότητα , οι θετικές παρενέργειες
είναι έντονες , με διάρκεια και απλώνονται σε όλη
την κοινότητα. Καμαρώνει όλο το
χωριό , συζητάει στις αυλές , στα σπίτια , συγγενείς και φίλοι των ηθοποιών , στα καφενεία γίνονται
πειράγματα με χιούμορ. Το θέατρο στο
χωριό αμβλύνει την σκληρή καθημερινότητα των κατοίκων και
την εμπλουτίζει με την χαρά της δημιουργίας . Συσπειρώνει τους λαϊκούς
δημιουργούς . Σε κάθε τόπο υπάρχουν
άνθρωποι που ζωγραφίζουν , γράφουν ,
τραγουδούν , παίζουν κάποιο όργανο . Το θέατρο έρχεται να τους ανακαλύψει και να τους δώσει την ευκαιρία να δημιουργήσουν . Στα Λακώματα , με αφορμή
το θέατρο , βγήκε στην επιφάνεια ένας αξιόλογος λαϊκός δημιουργός , ο Προκόπης
Φιλόπουλος , ο οποίος παραχώρησε
ευγενικά τα ποιήματα του . Με αφορμή το θέατρο επίσης κι έπειτα από προσωπική επαφή , ανακάλυψα τη συλλογή του Προκόπη ,
παλιά γεωργικά εργαλεία , φωτογραφικό υλικό , αντικείμενα , ένα πλούσιο
υλικό διαφυλαγμένο με προσωπική
πρωτοβουλία του Προκόπη σ έναν δικό του χώρο , στον οποίο είχα την
τύχη να με ξεναγήσει ο ίδιος !
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΑΧΛΑΔΟΚΑΜΠΟΥ
1996
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟΥ << Ο ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ >> 27 Ιουλίου 1997
ΚΑΠΗ ΔΗΜΟΥ ΝΕΑΣ ΚΙΟΥ
2001 -- 2007
Ο
Ευγένιος και οι γάτες …
Ο
Κυριάκος και μείς ……
( από πρόγραμμα της παράστασης )
Εδώ
και 16 χρόνια πήγα με τη Σοφία , τη μικρή μου κόρη σε μία έκθεση παιδικού βιβλίου στο σχολείο της . , το τρίτο
Δημοτικό Παγκρατίου . Τα βιβλία ήταν πολλά πάνω σε πάγκους . Θυμάμαι ακόμα το δαχτυλάκι
της Σοφίας να δείχνει
ένα πολύ παιδικό παραμύθι με οχτώ
χοντρές σελίδες , λίγα λόγια και πολλές ζωγραφιές . ΄Εδειχνε
ποντικάκια και γάτες και είχε
τίτλο << Η χώρα χωρίς γάτες
>> …
Το
δαχτυλάκι κόλλησε στο βιβλίο κι εγώ ένοιωσα την γονική υποχρέωση
να της το αγοράσω .
΄Όταν
το διάβασε μου είπε : Να πεις στον Ευγένιο να το κάνει θεατρικό , θα είναι ωραίο . Τότε
εγώ το είπα στον Ευγένιο και κείνος
δε δυσκολεύτηκε και πολύ . Σε μερικούς μήνες το είχε
κάνει θεατρικό με τίτλο << Χίλιες και μία γάτες >> παραπέμποντας
στο << Χίλιες και μία νύχτες >>.
Το πρωτοανέβασε το ΔΗΠΕΘΕ
Κρήτης με αυτό τον τίτλο . Δύο χρόνια μετά το ανεβάσαμε
και μείς στο Αγρίνιο αλλά με τον πρώτο τίτλο << Η χώρα χωρίς γάτες >> .
Ταίριαζε καλύτερα στην Μπρεχτική μου συνείδηση . Τα τελευταία
χρόνια ο Ευγένιος έγραψε όμως για τις γάτες κι ένα πολιτικό
μυθιστόρημα που όποιος το διαβάσει ζαλίζεται ..
΄Εχει τίτλο
<< Η τελευταία μαύρη γάτα >> . Εδώ οι γάτες είναι τα
θύματα . Ενώ στο έργο μας οι γάτες είναι απειλή . ΄Όπως και οι φάκες . Είναι
απειλές που λειτουργούν εναντίον του λήθαργου της φυσικής ροής του να περιπέσει σε αδράνεια .
Θυμάμαι ακόμα τον εαυτόν μου να
γράφει …χασμουρητά στο studio του Χρήστου Λεοντή για να βάλουμε ν
ακούγονται στην χώρα χωρίς
γάτες και χωρίς φάκες . Φοβερά
διασκεδαστικό έργο. Πολύ έντονο το
στοιχείο του κομικ . Θα έλεγα ότι
παραπέμπει κατ ευθείαν στα Μίκυ Μάους . Ανάλογα
στοιχεία βρήκαμε και φέτος
και στην << Κούλα την
Κατσικούλα και το κλεμμένο τραγούδι
…>> παρόλο που εδώ ο Ευγένιος ξεκινάει
απ την παράδοση . Στην << Κούλα
την Κατσικούλα >> έχουμε κομικ
ανακατεμένο με τσαρούχι ..
Ξέρω ότι ο Κυριάκος μπορεί να πορεύεται οριακά και να κάνει γόνιμα
τα ανόμοια .
Μας το
χει αποδείξει στα σεμινάρια . Γιαυτό τον
ενθάρρυνα σ αυτό το
εγχείρημα , που πρέπει να μπει
στο βιβλίο Γκίνες για τον πιο
αναπτυγμένο ηλικιακά θίασο της χρονιάς !
Εύχομαι σε όλους σας να
το χαρείτε ..!
Αυτό
μετράει !
Κώστας Ν. Φαρμασώνης
Σκηνοθέτης
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΑΤΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΧΝΑΡΙΑ ΣΤΑ ΛΑΚΩΜΑΤΑ ...
2002--- 2003
( Τα παραπάνω κείμενα είναι αποσπάσματα από υλικό επεξεργασίας τα οποία αλιεύθηκαν από σελίδες ανέκδοτου βιβλίου : ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ-- ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΗ ...
Ε.Ε.Ε.Ε.Κ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
2007
