Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2022

Θεατρική απόδραση σε δύο πράξεις -- Τέχνη ΜΕΣΑ με θέα το ΕΞΩ !

 

           Έγκλειστο φεγγάρι  στον ουράνιο θόλο των φυλακών Τίρυνθας και Ναυπλίου . Σειρά 18 βιβλίων  από τις εκδόσεις ΄Άπαρσις


 

  .. Κι  όσο να πεις  άλλη ενέργεια  άλλη  ζέση  αποκτούν  οι λέξεις και τα ρυμουλκούμενα  νοήματα τους  , όταν λούζονται  με το φως που εκπέμπει  ένα  ΕΓΚΛΕΙΣΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ .

Πόσο μάλλον  όταν αυτό  γλιστρά μέσα από τις σιδερένιες πόρτες , τα αγκυλωτά συρματοπλέγματα , σπέρνοντας  διαλείμματα  διαφυγής , έκφρασης , παιχνιδιού, επικοινωνίας , επαφής , και εν τέλει  πνευματικής απόδρασης .  Τέχνη ΜΕΣΑ  με ΘΕΑ το ΕΞΩ .

.

Υπό το φως του φεγγαριού δεκαοχτώ βιβλία  ( Εκδόσεις ΑΠΑΡΣΙΣ )  στις σελίδες των οποίων  αποτυπώνονται  τα χνάρια του Μεταπτυχιακού  προγράμματος  του  Τ.Θ.Σ.  της Σχολής Καλών τεχνών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου .

Νιώθω  ευγνώμων  κι ευχαριστώ  την    κ. Άλκηστις Κοντογιάννη  Ομότιμη  καθηγήτρια  Τ.Θ.Σ. Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και υπεύθυνη προγραμμάτων στις φυλακές , για την εκ νέου  < είσοδο > μου στις Αγροτικές Φυλακές Τίρυνθας , καθώς και για  τα προλεγόμενα  του βιβλίου .

  

                 Θεατρική  απόδραση σε δύο πράξεις .

 

 

             Πρόλογος

 

Στα βιβλία της σειράς  ΄Έγκλειστο  φεγγάρι  καταγράφεται  τόσο το θεωρητικό , όσο και το πρακτικό  μέρος μαθημάτων  του προγράμματος  που εφαρμόστηκε  στο Αγροτικό Κατάστημα Κράτησης  Τίρυνθας  και στο κατάστημα  Κράτησης  Ναυπλίου .

    Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα  διαφοροποιείται από  άλλα , καθώς έχει πρωτεύοντα  στόχο την ανάπτυξη  δεξιοτήτων  ζωής  για την επανένταξη των εγκλείστων . Επίσης  διαμορφώνεται  από τις προσφερόμενες  επιστημονικές  επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες  των εθελοντών  σε σχέση με τις ανάγκες και τις επιθυμίες των εγκλείστων .

  Το  βιβλίο αυτό  ήταν το πρώτο μιας σειράς 18 βιβλίων , που σχεδιάστηκε από τον εκδοτικό οίκο << ΄Άπαρσις >>, συγκεκριμένα  από τον εκδότη Γιώργο  Ευσταθίου  και  τη σύμβουλο – συγγραφέα  Κατερίνα Θανοπούλου . Ανάμεσα στους εκπαιδευτές - εθελοντές , ο Κυριάκος Σάμιος  αισθάνθηκε  εδώ και χρόνια  την αναγκαιότητα  να καταγράψει  αυτά που συνέβαιναν κάθε Τρίτη  απόγευμα  στην τάξη της αγροτικής φυλακής και στον ίδιο. Αυτά τα κείμενα  προέρχονται  από την εμπειρία  της διδασκαλίας του  στο ΄Αγροτικό Κατάστημα  Κράτησης  Τίρυνθας . Συγγραφέας  δεν είναι μόνο ο Κυριάκος , αλλά και οι έγκλειστοι . Στο σύνολο της εργασίας του αναδύθηκε  ένα γλαφυρό  ποιητικό ημερολόγιο , σύνθεση  της θεατρικής του διδασκαλίας , της ποιητικής  τέχνης  και των υπαρξιακών  αναζητήσεων  του συγγραφέα . Θεωρίες και βιβλιογραφία  θα ήταν  ανώφελα  μέσα στην τόση  αλήθεια στιγμών, που μέσω του γραπτού λόγου  του συγγραφέα  ακούγονται  η ανάσα και ο πόνος του έγκλειστου .       

    ΄Αλκηστις Κοντογίαννη  

 Ομότιμη καθηγήτρια  Τ.Θ.Σ. Πανεπιστημίου Πελοποννήσου  και υπεύθυνη προγραμμάτων  στις φυλακές ..




                               

 

Η σειρά θα κυκλοφορήσει  στα κεντρικά  βιβλιοπωλεία  και απευθείας  από τις  εκδόσεις  ΄Άπαρσις  Στις  23 Νοεμβρίου 

  Ακαδημίας 76 , 10678 Αθήνα 

τηλεφ. 2155155600 /  6945929902  







ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ  ΣΗΜΕΙΩΜΑ

 

Το πρώτο φως της ζωής μου το λούστηκα 23 Σεπτέμβρη του 1954  στην  Κωμόπολη Αργολίδας   την  Νέα Κίο . Προσφυγικός  τόπος  που σημάδεψε την παιδική ηλικία μου , με τα παιχνίδια στις αλάνες , και  στις λασπωμένες αυλές . Τα γυμνασιακά μου χρόνια υπό την χουντική επιτήρηση τραυμάτισαν την εφηβεία   με ότι αυτό συνεπάγεται . Ακολουθώ  την πεπατημένη των εξετάσεων και περνώ στην ΑΣΕΤΕΜ /ΣΕΛΕΤΕ . Έτσι βρίσκομαι στην Αθήνα  παρακολουθώντας την σχολή ενώ παράλληλα  η εσωτερική μου ανάγκη και η ζωή με ξεβράζει  επί σκηνής σε εργαστήρια θεατρικά  και σε ταξίδια επί χάρτου .  Μετά από δέκα περίπου χρόνια  διαμονής στην Αθήνα , το 1986  επιστρέφω   για εργασία στην  Λαϊκή Επιμόρφωση  ΝΕΛΕ Αργολίδας . Δημιουργική εποχή και ευκαιρία  εμπλουτισμού γνώσεων και εμπειριών . Οι στοχασμοί μου βρίσκουν απάγκιο και ανατροφοδοτούνται  με σεμινάρια κοινωνικού και πολιτιστικού περιεχομένου , βιωματικά θεατρικά εργαστήρια , περιφερειακά θεατρικά σεμινάρια επιμόρφωσης επιμορφωτών και σεμινάρια για κοινωνικές ευάλωτες  ομάδες  ( Φυλακές , Τσιγγάνοι) των Γ.Γ.Λ.Ε. – ΝΕΛΕ.  Πορεύομαι θεατρικά  ως στέλεχος και συντονιστής  ερασιτεχνικών θεατρικών ομάδων , έχοντας σκηνοθετήσει αρκετά θεατρικά έργα . Εκ πεποιθήσεως υπηρέτησα και υπηρετώ  το κοινωνικό θέατρο ( Θέατρο στην φυλακή , Τσιγγάνοι , ΚΑΠΗ , πληθυσμιακές ομάδες  απομακρυσμένων  περιοχών ). ένθερμος υποστηρικτής του γραπτού λόγου  συχνά  πατώ στην μύτη του μολυβιού  και αφήνω τις σκέψεις μου να αποδρομούν  άλλοτε  από μικρόφωνο του ραδιοφώνου( ΡΩΓΜΗ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ , ΟΤΑΝ ΤΟ ΣΙΓΜΑ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΙΚΟ , ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΜΕ ΡΑΓΕΣ ) και άλλοτε από την περιπέτεια γραφής( Θεατρικά έργα το ΦΡΑΓΜΑ και το ΑΛΜΠΑΤΡΟΣ – ανέκδοτα -  ΗΜΙΘΑΝΗ ΚΕΡΑΜΙΔΙΑ  χειροποίητη έκδοση ) .  Δεν καπνίζω μήτε  με ενοχλούν οι καπνίζοντες . Μου αρέσει ο περίπατος με το σκυλάκι μας  τον Περού , μου χαλαρώνει την σκέψη και δίνει χώρο στην δημιουργία . Δραστηριοποιούμαι  στο Ναύπλιο  και τούτη την στιγμή συντονίζω το ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ – ΘΕΑΤΡΟΔΡΟΜΙΟ ΝΑΥΠΛΙΟΥ  .    Ταξίδια επί χάρτου  βρίσκονται στο  μπλοκ μου  

Τετράδιο με ράγες   https://kyriakossamios.blogspot.com    χαρά μου η περιπλάνηση σας .!

                                                                 Κυριάκος  Σάμιος

                                                             Συντονιστής – Σκηνοθέτης



Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2022

ΕΓΚΛΕΙΣΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ -- Θεατρική απόδραση σε δύο πράξεις .. ! Εκδόσεις Άπαρσις .


 

 

                  ……  Το  φέγγος του  φεγγαριού .. !

 

΄Οσο  κι αν των ματιών οι ουρανοί βαραίνουν  από πυκνά σύννεφα του εγκλεισμού .

΄Όταν έρχεται το φέγγος του φεγγαριού σε ρόλο προβολέα  λούζει το ημίφως  της φυλακής , διαπερνά  την τρυπιδούλα  , μεταλλάσσει   τους έγκλειστους  σε δρώντα πρόσωπα , που σημαίνει  δρω  άρα υπάρχω ,  είμαι ζωντανός .

Κάπως έτσι φυγαδεύει  την εκφραστική  φωνή  των ανθρώπων καλλιτεχνών από τις φυλακές Τίρυνθας και Ναυπλίου  προς την ..έξω κοινωνία .

Κι  εγένετο φώς .  Φως ελπιδοφόρο και γόνιμο  που πηγάζει από τον  εύστοχο τίτλο : ΕΓΚΛΕΙΣΤΟ  ΦΕΓΓΑΡΙ . ( εκδόσεις  ΄Απαρσις )

  Το φέγγος του διαχέεται  σε κάθε σελίδα και των δεκαοχτώ βιβλίων  όπου αποτυπώνεται η  εμπειρία  όσων ( Σπουδαστών/τριων – εθελοντών /τριων ) υλοποιούν  το πρόγραμμα  του Μεταπτυχιακού  του τμήματος  Θεατρικών Σπουδών  της Σχολής Καλών  Τεχνών  του Πανεπιστημίου  Πελοποννήσου , το οποίο συντονίζει η  Άλκηστις Κοντογιάννη  Ομότιμη  καθηγήτρια Τ.Θ.Σ. Πανεπιστημίου Πελοποννήσου  και υπεύθυνη  προγραμμάτων στις φυλακές .

 

   

 

Τι γράψατε μέσα στο βιβλίο ?

 

----  Πρόκειται για μια  βιωματική  εμπειρία  που ξεδιπλώνεται και σπέρνει  στις σελίδες  του  , στιγμές , δράσεις , λόγια  των συμμετεχόντων  εγκλείστων  των Αγροτικών Φυλακών Τίρυνθας  γεγονότα , δημιουργικά διαλείμματα .

Μία εμπειρία  που δεν είναι παρά  προέκταση της  εκφραστικής φωνής των εγκλείστων .

Ταξιδεύουμε  με όχημα το θέατρο και  αφορμή και ερέθισμα  θεατρικών  κείμενων  όπως το  < Τάβλι > του Δημήτρη Κεχαϊδη ,  Το κουτί της λήθης   Στήβεν Μπην  ( διασκευή )  , ο Πανηγυρικός Ιάκωβου Καμπανέλη ( θεατρικό αναλόγιο )  , απολαμβάνοντας έτσι μια ιδιότυπη αποδρομή .

Η  άλλη όψη του φεγγαριού  φωτίζεται  μέσα από ποικίλα συναισθήματα , όπως ακριβώς αποτυπώνονται  στις  σελίδες του ημερολόγιου  συναντήσεων –δοκιμών-- μας με τους έγκλειστους  και κατ επέκταση στις σελίδες του βιβλίου .

Όταν περιβάλλεσαι από  τόσα ερεθίσματα και αφορμές  σε έναν χώρο όπως είναι η φυλακή  επόμενο να γεννιούνται  σκέψεις .. Σκέψεις σαν ποιήματα .

Μέρος αυτών των  συναισθηματικών στιγμών  αποτυπώνονται στις σελίδες του βιβλίου .

Επίσης στις σελίδες του βιβλίου βρίσκει κανείς  δεκαέξι πορτρέτα – σκίτσα --  -  του Γ.Ν.Μπ. καλλιτέχνη  έγκλειστου  των Αγροτικών Φυλακών Τίρυνθας   .

 Το νήμα που τα διαπερνά , είναι σφυρηλατημένο  από λαμποκοπή . Θαρρείς  πως κρέμονται  πάνω  σε αστραπογεννημένη  τεθλασμένη γραμμή  που οδηγεί  στην προσωπική του έκφραση  και ταυτόχρονα πνευματική του απόδραση .

Ταυτόχρονα αποτέλεσαν για την αφεντιά μου ερέθισμα και αφορμή  ώστε να πυροδοτήσουν την πένα και να  παραχθούν δεκαέξι  αφηγήματα – ποιήματα--  υπό τον τίτλο :

 ΠΟΡΤΡΕΤΑ  ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ  η αλλιώς ΤΕΘΛΑΣΜΕΝΗ  ΓΡΑΜΜΗ

 

 

Τι  το ιδιαίτερο  προσφέρει το βιβλίο σας ?

 

Αποτελεί προέκταση  της εκφραστικής φωνής των εγκλείστων καλλιτεχνών .

Ελπίζω κι εύχομαι  αφενός να φανεί χρήσιμο εργαλείο για τους ανθρώπους  που υλοποιούν προγράμματα  στο χώρο των φυλακών , κυρίως όμως  ευελπιστώ  να αγγίξει  και να ευαισθητοποιήσει  το αναγνωστικό κοινό Δεν πρόκειται για μία απλή παράθεση εκδηλώσεων .  Θα έλεγα πως δίνει την ευκαιρία στο αναγνωστικό κοινό  να αποδράσει  για λίγο  από τον …έξω κόσμο  στον κόσμο της φυλακής .

 

Τι  θυμόσαστε  από το πρόγραμμα σας στις φυλακές …

 

 ΄Όλα είναι στην πρώτη γραμμή θύμησης , κάθε φορά που τα ανασύρω  αντλώ δύναμη  και αυτοπεποίθηση .

1986. Εκείνα τα μακρινά απογεύματα  λίγο πριν την δύση του ήλιου  το σβήσιμο της ημέρας να περνά μέσα από τα αγκυλωτά  συρματοπλέγματα φωτογραφίζοντας τον προαυλισμό των εγκλείστων .

Η πρώτη εικόνα η πρώτη επαφή με έγκλειστους καλλιτέχνες   στις Αγροτικές Φυλακές Τίρυνθας .

Σε λίγο  επάνω στην θεατρική σκηνή  η οποία είχε κατασκευασθεί από τους ίδιους , σχεδόν καθημερινό  δίωρο διάλειμμα  με δημιουργικές στιγμές , παιχνίδια  με το θέατρο .

Ώρες πολλές  προετοιμασίας  με δυσκολίες με απρόοπτα  μαζί με την θεατρική ομάδα των εγκλείστων των ΑΦΤ  καταφέραμε  και προσελκύσαμε την …έξω  κοινωνία  το θεατρόφιλο κοινό της περιοχής  και μοιραστήκαμε  την παράσταση   το τάβλι του Δημήτρη Κεχαίδη  . Έτσι στήθηκε μια γέφυρα επικοινωνίας .

Ανάμεικτα συναισθήματα . Σιωπές γεμάτες . Βλέμματα λαλίστατα .  Κάτι που δεν άλλαξε στο πέρασμα του χρόνου .

2018! Επανεκκίνηση ! Διαφορετική σύνθεση ομάδων . Ίδιες όμως οι διακυμάνσεις ψυχολογίας  τους ιδιαίτερα όταν  είχε προηγηθεί επισκεπτήριο  η επρόκειτο να δεχθεί επισκεπτήριο .

Θυμάμαι την αγωνία τους για το αποτέλεσμα  και τις προσπάθειες  να εκφραστούν  και να μοιραστούν  σκέψεις και εικόνες .

Κάθε έγκλειστος  καλλιτέχνης διαφορετική ιδιοσυγκρασία  και όλοι μαζί  μια μικροκοινωνία . Ζητούμενη η ισορροπία , το μέτρο ,  και η διεξοδική έκφραση .

 

Πιστεύετε ότι το πρόγραμμα του Μεταπτυχιακού στις φυλακές είναι σημαντικό  και γιατί ??

 

 

 Ότι γίνεται μέσα στον χώρο των φυλακών  έστω και το ελάχιστο  φαντάζει μεγάλο . !  Πόσο μάλλον αν πρόκειται  για Μεταπτυχιακό πρόγραμμα . Βεβαίως είναι σημαντικό  διότι  λειτουργεί σαν αντίδοτο στον στατικό χρόνο  των εγκλείστων . Οι συμμετέχοντες έγκλειστοι νιώθουν χρήσιμοι , ενισχύεται η αυτοπεποίθηση , η σκέψη τους αμβλύνεται και εισχωρεί σε άλλους  γόνιμους ατραπούς .

Μοιράζονται ανθρώπινες διεργασίες , επικοινωνούν μεταξύ τους αλλά και με την έξω κοινωνία .

Τέχνη εντός με θέα το .. έξω . !

 

Μήπως θέλετε να γράψουμε κάτι άλλο ??

 

Έχω την αίσθηση πως η αποσπασματική επιμορφωτική  παρέμβαση  στον χώρο των φυλακών  μπορεί σε ένα βαθμό να αποδίδει πλην όμως δεν είναι αποτελεσματική . Χρειάζεται συνέχεια και συνέπεια .

Όπως επίσης είναι αναγκαίο  η ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού  για την ομαλή υποδοχή των αποφυλακισθέντων . Κι εδώ χρειάζεται συνέχεια και συνέπεια .. !

Ίσως  σε τακτά χρονικά διαστήματα  να δοργανώνονται  ειδικά σεμινάρια  απευθυνόμενα στον γενικό πληθυσμό της περιοχής .

                         Κυριάκος  Σάμιος

.